Với những người sáng lập các quán ăn mang tên 5Ku Station, mặt bằng dự án bất động sản “đóng băng” ở trung tâm tạo ra mô hình kinh doanh có khả năng phát triển dài hơi.
Điểm hẹn của 3 người bạn vừa có việc làm hồi đầu tháng 5 là một quán nướng ngoài trời ở 29 Thái Văn Lung, quận 1. Trong ánh đèn đêm, khu đất trống chưa xây cất lọt thỏm giữa các tòa nhà cao ốc, khách sạn chẳng khác gì một ô giếng trời trong phố, tuy nhỏ nhưng cũng đủ thoáng để thực khách nhâm nhi và trò chuyện. Bàn ghế làm từ gỗ pa lét, đơn giản và mộc mạc, nhưng cái ấm áp của chất gỗ, hòa quyện với làn khói nướng thịt, bạch tuộc và tiếng trò chuyện râm ran, thi thoảng điểm xuyến tiếng lanh canh của ly bia lạnh cụng nhau, khiến cho không gian từng bị bỏ hoang ấy trở nên có sinh khí.
Nguyễn Thị Ngọc Khanh, một khách hàng của quán ăn, cho hay cô biết đến nơi này qua lời giới thiệu của bạn bè. Với những người hay lui tới khu vực trung tâm, dạng quán ăn tận dụng các mặt bằng chưa xây dựng để mở quán, trang trí bằng gỗ pa lét trong mấy năm gần đây xuất hiện khá nhiều. Một cách thức kinh doanh quán ăn mới đang được hình thành và nở rộ trên địa bàn Tp. HCM, khởi đầu từ một cái tên: 5Ku Station.
Tại Tp. HCM hiện có 3 quán mang biển hiệu như vậy. Song trong vòng 3 năm qua, biển hiệu này xuất hiện ở nhiều địa điểm trong khu trung tâm, mở một thời gian lại chuyển qua một địa điểm mới. Trong nhiều trường hợp chuyển mặt bằng là dấu chấm hết, nhất là với loại hình kinh doanh ăn uống. Vậy điều gì khiến 5Ku Station sống được?
Thay vì trả lời thẳng câu hỏi này, Trần Nguyễn Phi Anh, 35 tuổi, một trong ba người chủ quán 5Ku hiện nay kể, sau mỗi lần chuyển địa điểm, chỉ trong vòng một tuần, không cần làm tiếp thị, quán mới đã có khách, quen có mới có. Trải qua nhiều lần di dời quán, Phi Anh tạm đưa ra công thức của 5Ku: địa điểm, thức ăn và phong cách phục vụ.
Anh giải thích thêm, địa điểm phải ở khu trung tâm, đường lớn, thuận tiện. Món ăn chế biến đơn giản, không mất nhiều thời gian. Nhân viên phục vụ toàn là nam sinh viên. Mới nghe qua, công thức tạo nên sức hút đủ để quán sau nhiều lần di chuyển vẫn đông khách không có gì mới, nếu không nói là bất kỳ quán ăn nào muốn thành công đều phải có. Thế rồi câu chuyện về sự hình thành và phát triển quán khiến người nghe hiểu thêm nhiều điều.
Quán ra đời từ một lần gặp gỡ các cựu sinh viên của trường cao đẳng Marketing. Từ ý định mở quán để “anh em tụ họp”, 5 người bạn bàn nhau góp đủ 150 triệu đồng mở 5Ku Station, mà Phi Anh gọi là “đời đầu” ở góc Trần Hưng Đạo, quận 1, gần nhà hát Trần Hữu Trang. Đặt tên như vậy, một phần là do 5 chàng góp vốn, còn Station, theo người chịu trách nhiệm thiết kế Phi Anh, lấy cảm hứng từ các trạm dừng chân trong các phim cao bồi Viễn Tây. Trong vòng 1 tháng, họ lấy lại vốn đầu tư. Khi 5 người chủ mới đang khoan khoái với suy nghĩ “làm chơi có thể ăn thật” thì mặt bằng bị lấy lại, chỉ sau 40 ngày cho thuê.
Tỏa đi kiếm mặt bằng, họ dời quán về góc đường Pasteur – Nguyễn Thị Minh Khai, vốn cũng là một mặt bằng trong thời gian chờ xây dựng của một viện nghiên cứu. Giá thuê mặt bằng 200m2 này là 144 triệu đồng, con số gây “choáng” vì cao gấp đôi giá thuê chỗ đầu tiên. 1 năm đóng đô ở đây, dù giá thuê sau đó đẩy lên 66 triệu đồng, đủ để những người đầu tư nhận ra lối đi bài bản. Là người quê gốc Bình Định, Phi Anh đưa vào thực đơn các món ăn miền Trung có gia giảm khẩu vị cho phù hợp. Nghề chính là kinh doanh ngoại thất, nên Phi Anh cũng là một trong 2 người thiết kế, trang trí quán. Bếp mở, không gian quán được thiết kế thoáng đãng. Phi Anh giải thích: “Dân công sở suốt ngày ngồi lồng kính rồi, nên thích không gian mở”.
Khi công trình xây dựng viện nghiên cứu được khởi động vào tháng 10.2012, 5Ku phải đóng cửa. “3, 4 tháng không hoạt động, coi như tiền lời đổ sông đổ biển”, Phi Anh nói. 2 người rút lui, chỉ còn lại Phi Anh, Nguyễn Quốc Dũng và Nguyễn Xuân Huy tiếp tục cuộc chơi. Họ dời quán về Điện Biên Phủ, quận 3 với hợp đồng 2 năm, nhưng sau 4 tháng, dù không muốn, họ lại tiếp tục ca điệp khúc “trả mặt bằng – dời quán”. Vì luôn phải di dời, đồ gỗ pa lét lộ ra ưu điểm: rẻ tiền, dễ tháo ráp và tiện di chuyển. Họ cũng tìm nhiều phương cách để bảo quản, sử dụng lại. “Nói chung, giờ cần từ 7-10 ngày là có quán mới. Sau 3 ngày, có thể dọn đi. Đồ gỗ tận dụng lại được 50%,” Phi Anh đúc kết.
Không gian thoáng đãng, phù hợp với khách nam lẫn nữ, đôi khi có cả gia đình quây quần
Thêm vài lần di chuyển, mở thêm 2 quán thất bại ở quận 7 và Ngô Văn Năm, quận 1, 5Ku Station giờ có các quán ở Thái Văn Lung, Hai Bà Trưng. So với quán đầu tiên, chủ quán đánh giá cơ sở hiện tại coi như đã tiến hóa tới đời thứ ba. Đời đầu quán mở hoàn toàn, nay thì quán có mái che di động, tiền đầu tư mỗi mét vuông mái che khoảng 500 ngàn đồng. Mặt bằng quán cũng được làm cao hơn mặt đường từ 1 – 1,5 mết để khách ngồi không bị bụi đường làm ảnh hưởng. Chủ quán không tiết lộ doanh thu hiện tại, song cho biết, 2 quán mới ở Hai Bà Trưng với số bàn tổng cộng lên tới 140 bàn, sau 4 tháng hoạt động, cũng gần lấy lại vốn, dù suất đầu tư mỗi mét vuông, theo lời chủ quán, khoảng 1 triệu đồng.
Với thực đơn khá đa dạng, có đủ món từ nướng tới lẩu, giá trung bình mỗi món không quá 100 ngàn đồng, 5Ku Station thu hút được đông đảo khách, nhất là trong thời buổi làm ăn chật vật. Tuy nem nướng Bà Thừa, đặc sản và là truyền đời từ bà nội của Phi Anh, khó lòng bắt chước nhưng mô hình kinh doanh như vậy dễ bị sao chép.
Ngoài các quán mang hiệu 5Ku Station, giờ đây ở Tp. HCM có thêm những quán mới mở với phong cách gần giống, tên gọi na ná. Khi nhắc đến một quán mới trên đường Kỳ Đồng, quận 2, Phi Anh nói ngay tên quán và cho biết: “Kiểu quán bên mở, bên đóng như vậy, giống một quán hồi xưa, đời giữa của tụi mình”.
Rủi ro rất lớn với kiểu kinh doanh như 5Ku là mặt bằng. Trong giai đoạn kinh tế khó khăn như lúc này, do có nhiều dự án xây dựng bị đình đốn, dù mặt bằng đã được giải tỏa, san lấp, những nhà kinh doanh nhạy bén như những ông chủ 5Ku có cơ hội để được các mặt bằng đẹp, giá hợp lý. Nhưng ngược lại, khi kinh tế khởi sắc thì mô hình này lại gặp rủi ro về địa điểm.
“Chúng tôi vừa đăng ký bản quyền sở hữu trí tuệ”, Phi Anh cho biết trong lần gặp lại giữa trung tuần tháng 9. Anh cho rằng giới trẻ văn phòng luôn có nhu cầu về một chỗ ăn uống, gặp gỡ bạn bè sau giờ làm việc, với không gian mở, thoáng đãng và ấm cúng. Anh nói: “Không gian phục vụ ở đây phù hợp cho cả nam lẫn nữ. Tỉ lệ nữ thực khách khoảng 30-40%, tùy thời điểm”. Vì vậy mà Ngọc Khanh và các nhóm bạn nữ của cô không chút e ngại khi bước chân vào quán.
Sự khởi đầu mang dáng dấp một cuộc chơi của 5Ku Station đang vào giai đoạn “làm thật, ăn thật” ở xứ sở tiêu thụ trung bình mỗi năm 28-30 lít bia mỗi người, đa số là dân số trẻ.
Những người chủ 5Ku đang tính tới một mô hình kinh doanh dài hơi. “Cuối năm, chúng tôi sẽ có thêm 2 quán mới. Năm 2014, ngoài chuỗi quán hiện tại, dự tính sẽ có một địa điểm lớn, cao cấp hơn,” Phi Anh nói.
Theo Forbes Việt Nam