Trở thành công chức nhà nước là ước mơ của không ít bạn trẻ và phụ huynh tại Việt Nam. Một công việc ổn định, cơ hội đóng góp cho xã hội, cùng những chính sách đãi ngộ nhất định là những yếu tố hấp dẫn của khu vực công. Tuy nhiên, khi đứng trước ngưỡng cửa chọn trường, chọn ngành, câu hỏi “Muốn làm công chức nhà nước học ngành gì?” lại khiến nhiều người băn khoăn.
Không có một đáp án duy nhất cho câu hỏi này, bởi lẽ bộ máy nhà nước rất đồ sộ và đa dạng, cần nhân lực ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Bài viết này từ huongnghiep.com.vn sẽ đi sâu phân tích các nhóm ngành “đường thẳng” và những ngành “đường vòng” nhưng vẫn rộng cửa vào khu vực công, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với bản thân.
Công Chức Nhà Nước Là Ai Và Vai Trò Của Họ?
Trước khi tìm hiểu về ngành học, chúng ta cần hiểu rõ công chức là ai và họ làm gì.
Định nghĩa công chức
Theo Luật Cán bộ, công chức 2008 (sửa đổi, bổ sung 2019), công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập; không phải là cán bộ cấp xã; được hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
Định nghĩa này phân biệt công chức với cán bộ (những người được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm theo nhiệm kỳ trong cơ quan nhà nước) và viên chức (những người được tuyển dụng để làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc). Bài viết này tập trung vào nhóm đối tượng công chức làm việc trong các cơ quan hành chính nhà nước.
Vai trò và trách nhiệm
Công chức là bộ phận nòng cốt thực thi các chính sách, pháp luật của Nhà nước. Họ là những người trực tiếp giải quyết công việc của người dân, doanh nghiệp, tham mưu hoạch định chính sách cho lãnh đạo, quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội. Vai trò của công chức rất quan trọng trong việc đảm bảo sự vận hành thông suốt của bộ máy nhà nước, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước.
Vai trò của công chức nhà nước trong việc thực thi chính sách và phục vụ người dân
Muốn Làm Công Chức Nhà Nước Học Ngành Gì? Các Nhóm Ngành Trọng Yếu
Để trở thành công chức, bạn cần có bằng cấp phù hợp với vị trí việc làm được tuyển dụng. Các cơ quan nhà nước thường tuyển dụng nhân sự từ nhiều ngành nghề khác nhau, nhưng có những nhóm ngành được xem là “cửa sáng” hơn cả bởi tính chất công việc cốt lõi của bộ máy hành chính.
Nhóm ngành Pháp luật
Đây là nhóm ngành cực kỳ quan trọng và có tính ứng dụng cao trong môi trường làm việc nhà nước. Công chức thường xuyên phải làm việc với các văn bản quy phạm pháp luật, tham mưu xây dựng chính sách, giải quyết các vấn đề pháp lý.
- Ngành Luật: Cung cấp kiến thức nền tảng về hệ thống pháp luật Việt Nam, luật hành chính, luật dân sự, luật hình sự, luật kinh tế, hiến pháp… Sinh viên học Luật có thể làm việc ở các vị trí chuyên viên pháp chế, chuyên viên thẩm định văn bản, công chức tư pháp – hộ tịch, hoặc làm việc tại tòa án, viện kiểm sát (nếu đủ điều kiện theo quy định riêng). Các trường đào tạo uy tín: Đại học Luật Hà Nội, Đại học Luật TP.HCM, Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội/TP.HCM, Đại học Kinh tế Quốc dân (Khoa Luật).
- Ngành Luật Hành chính: Tập trung chuyên sâu vào hệ thống pháp luật liên quan đến hoạt động quản lý nhà nước, cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước, thủ tục hành chính, giải quyết khiếu nại tố cáo. Đây là ngành học rất sát sườn với công việc của công chức làm việc trong các cơ quan hành chính từ trung ương đến địa phương. Các trường đào tạo nổi bật: Học viện Hành chính Quốc gia, Đại học Luật Hà Nội, Đại học Luật TP.HCM.
Nhóm ngành Kinh tế – Quản lý
Bộ máy nhà nước quản lý rất nhiều lĩnh vực kinh tế, tài chính, kế hoạch, đầu tư. Do đó, các ngành thuộc khối kinh tế – quản lý luôn có nhu cầu tuyển dụng lớn.
- Ngành Kinh tế: Cung cấp kiến thức tổng quan về kinh tế vi mô, vĩ mô, kinh tế phát triển, kinh tế công cộng. Sinh viên tốt nghiệp ngành Kinh tế có thể làm việc tại các bộ, sở, phòng ban phụ trách về kế hoạch, đầu tư, kinh tế tổng hợp. Các trường đào tạo hàng đầu: Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Ngoại thương, Học viện Tài chính, Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội/TP.HCM.
- Ngành Quản lý nhà nước: Đây là ngành được thiết kế đặc thù cho những người muốn làm việc trong khu vực công. Chương trình học tập trung vào kiến thức về quản lý công, hành chính công, phân tích chính sách, tổ chức bộ máy nhà nước, đạo đức công vụ. Sinh viên tốt nghiệp có thể làm việc trực tiếp tại các văn phòng, vụ, cục thuộc các bộ ngành, UBND các cấp. Trường đào tạo tiêu biểu: Học viện Hành chính Quốc gia.
- Ngành Tài chính – Ngân hàng: Cần thiết cho các cơ quan quản lý tài chính, ngân sách, thuế, hải quan, kho bạc nhà nước. Sinh viên có thể làm chuyên viên tài chính, thuế, hải quan, ngân quỹ nhà nước. Các trường đào tạo uy tín: Học viện Tài chính, Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Ngoại thương, Đại học Kinh tế TP.HCM, Học viện Ngân hàng.
- Ngành Kế toán – Kiểm toán: Bất kỳ cơ quan nhà nước nào cũng cần bộ phận kế toán để quản lý ngân sách, thu chi. Chuyên ngành này cần thiết cho các vị trí kế toán viên, kiểm toán viên nội bộ trong các cơ quan hành chính hoặc làm việc tại các cơ quan kiểm toán nhà nước. Các trường đào tạo nổi bật: Học viện Tài chính, Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Kinh tế TP.HCM, Đại học Thương mại.
Sinh viên học ngành kinh tế và quản lý chuẩn bị cho sự nghiệp công chức nhà nước
Nhóm ngành Khoa học Xã hội và Nhân văn
Tuy không trực tiếp liên quan đến quản lý hành chính hay kinh tế, các ngành Khoa học Xã hội và Nhân văn cung cấp nền tảng kiến thức sâu rộng về xã hội, con người, văn hóa, và kỹ năng giao tiếp, phân tích cần thiết cho nhiều vị trí trong bộ máy nhà nước, đặc biệt là các cơ quan làm công tác dân vận, truyền thông, đối ngoại, văn hóa, xã hội.
- Ngành Quan hệ quốc tế: Phù hợp với các vị trí làm việc tại Bộ Ngoại giao, các ban đối ngoại của tỉnh/thành phố, hoặc các bộ ngành có liên quan đến hợp tác quốc tế. Cần kiến thức về chính trị quốc tế, ngoại giao, luật quốc tế, và khả năng ngoại ngữ xuất sắc. Các trường đào tạo nổi bật: Học viện Ngoại giao, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG Hà Nội/TP.HCM), Đại học Ngoại thương.
- Ngành Báo chí – Truyền thông: Cần thiết cho các bộ phận truyền thông, báo chí của các cơ quan nhà nước, làm công tác thông tin, tuyên truyền. Yêu cầu khả năng viết lách, biên tập, hiểu biết về truyền thông hiện đại. Các trường đào tạo uy tín: Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG Hà Nội/TP.HCM), Đại học Văn hóa.
- Ngành Khoa học Chính trị: Nghiên cứu về hệ thống chính trị, thể chế nhà nước, quan hệ quyền lực. Cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách thức vận hành của bộ máy chính trị – hành chính. Sinh viên tốt nghiệp có thể làm việc tại các cơ quan nghiên cứu chính sách, các ban đảng, hoặc các vị trí yêu cầu hiểu biết sâu sắc về hệ thống chính trị. Các trường đào tạo tiêu biểu: Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (thường đào tạo sau đại học), Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG Hà Nội/TP.HCM).
- Ngành Công tác xã hội: Phù hợp với các vị trí làm việc tại Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, các sở, phòng Lao động – Thương binh và Xã hội, các tổ chức chính trị – xã hội như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên. Cần kỹ năng làm việc với con người, hiểu biết về các vấn đề xã hội, chính sách an sinh. Các trường đào tạo: Đại học Lao động – Xã hội, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG Hà Nội/TP.HCM), Đại học Sư phạm Hà Nội/TP.HCM.
Các nhóm ngành khác có thể làm công chức
Ngoài các nhóm ngành cốt lõi trên, cơ quan nhà nước cũng cần nhân lực từ nhiều lĩnh vực chuyên môn khác để phục vụ công tác quản lý ngành/lĩnh vực đó.
- Công nghệ thông tin (IT): Cần thiết cho việc xây dựng và quản lý hạ tầng công nghệ, cơ sở dữ liệu, an ninh mạng của các cơ quan nhà nước trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ. Vị trí làm việc có thể là chuyên viên IT, quản trị mạng, phân tích dữ liệu.
- Các ngành kỹ thuật (Xây dựng, Giao thông, Thủy lợi, Môi trường…): Các bộ, sở, phòng ban quản lý chuyên ngành luôn cần các kỹ sư có chuyên môn để thẩm định dự án, quản lý chất lượng công trình, tham mưu chính sách kỹ thuật. Ví dụ: Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan cấp tỉnh/huyện tương ứng.
- Các ngành về Khoa học Tự nhiên (Hóa học, Sinh học, Vật lý…): Cần thiết cho các cơ quan quản lý về khoa học công nghệ, đo lường chất lượng, môi trường, y tế (ví dụ: Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường).
- Nhóm ngành Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thủy sản: Cần tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và các cơ quan chuyên môn ở địa phương.
Cơ quan nhà nước tuyển dụng công chức từ đa dạng các ngành nghề
Quan trọng là bằng cấp của bạn phải phù hợp với vị trí việc làm mà cơ quan nhà nước đang tuyển dụng. Thông tin chi tiết về yêu cầu bằng cấp cho từng vị trí sẽ được công bố rõ ràng trong các kế hoạch, thông báo tuyển dụng công chức của từng bộ, ngành, địa phương (có thể tìm thấy trên website của Bộ Nội vụ, website của các bộ, UBND tỉnh/thành phố).
Lựa Chọn Ngành Học Phù Hợp: Yếu Tố Nào Cần Cân Nhắc?
Việc lựa chọn ngành học không chỉ dựa trên việc “ngành này dễ vào công chức” mà còn cần cân nhắc nhiều yếu tố cá nhân và thực tế khác.
Sở thích và năng lực bản thân
Đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định sự gắn bó và thành công của bạn với ngành học và công việc sau này.
- Bạn có thích làm việc với văn bản, quy định pháp luật không? -> Cân nhắc ngành Luật.
- Bạn có giỏi tính toán, phân tích số liệu không? -> Cân nhắc ngành Kinh tế, Tài chính, Kế toán.
- Bạn có khả năng giao tiếp, thuyết trình, làm việc với con người không? -> Cân nhắc ngành Khoa học Xã hội, Quản lý nhà nước.
- Bạn có đam mê về một lĩnh vực cụ thể như môi trường, công nghệ, giáo dục…? -> Cân nhắc các ngành kỹ thuật, khoa học liên quan.
Lựa chọn ngành học phù hợp với sở thích và năng lực giúp bạn học tập tốt hơn, có động lực tìm hiểu sâu và phát triển chuyên môn, từ đó tăng cơ hội trúng tuyển và làm việc hiệu quả khi trở thành công chức.
Vị trí công việc mong muốn
Bạn muốn làm công chức ở đâu? Tại một bộ ở trung ương, tại UBND tỉnh, huyện hay xã, phường? Bạn muốn làm công việc gì? Tham mưu chính sách, giải quyết thủ tục hành chính cho dân, quản lý tài chính, hay làm công tác truyền thông?
- Nếu muốn làm việc ở cấp trung ương (các Bộ, cơ quan ngang Bộ), yêu cầu thường cao hơn về trình độ ngoại ngữ, kiến thức chuyên môn sâu. Các ngành học ở các trường top đầu thường có lợi thế.
- Nếu muốn làm việc tại địa phương (tỉnh, huyện, xã), nhu cầu đa dạng hơn và có thể phù hợp với nhiều ngành học khác nhau tùy thuộc vào đặc điểm kinh tế, xã hội của địa phương đó.
Việc xác định rõ vị trí và cấp độ muốn làm sẽ giúp bạn khoanh vùng các ngành học và trường đào tạo phù hợp hơn.
Yêu cầu cụ thể của cơ quan tuyển dụng
Như đã đề cập, yêu cầu về bằng cấp phụ thuộc vào vị trí tuyển dụng. Một số vị trí rất đặc thù chỉ chấp nhận một vài chuyên ngành nhất định (ví dụ: vị trí pháp chế cần bằng Luật, vị trí kế toán cần bằng Kế toán). Các vị trí văn phòng, tổng hợp có thể chấp nhận rộng hơn các ngành thuộc khối kinh tế, quản lý nhà nước, hoặc thậm chí là các ngành xã hội khác nếu có chứng chỉ, kỹ năng bổ sung.
Theo dõi thông báo tuyển dụng công chức của các cơ quan nhà nước là cách tốt nhất để hiểu rõ nhu cầu thực tế về ngành nghề và trình độ. Tham khảo thông tin từ các website tuyển dụng uy tín như Cổng thông tin điện tử Bộ Nội vụ, website các bộ, UBND tỉnh/thành phố, hoặc các trang như TopCV, VietnamWorks (đôi khi đăng lại thông báo tuyển dụng khu vực công).
Cơ hội việc làm theo ngành
Ngoài cơ hội làm công chức, bạn cũng cần cân nhắc cơ hội việc làm của ngành đó trong khu vực ngoài nhà nước (tư nhân, phi chính phủ). Điều này tạo ra “lưới an toàn” nếu bạn không may mắn thi đỗ công chức ngay, hoặc nếu sau này bạn muốn chuyển đổi môi trường làm việc.
Ví dụ:
- Ngành Luật có thể làm luật sư, pháp chế doanh nghiệp.
- Ngành Kinh tế/Tài chính có thể làm ngân hàng, chứng khoán, phân tích tài chính trong doanh nghiệp.
- Ngành Công nghệ thông tin có cơ hội rất rộng mở trong lĩnh vực tư nhân.
Chọn một ngành học có tính ứng dụng cao, không chỉ giới hạn trong khu vực công, sẽ mang lại cho bạn nhiều lựa chọn nghề nghiệp hơn trong tương lai.
Con Đường Trở Thành Công Chức Nhà Nước: Không Chỉ Có Bằng Cấp
Có bằng đại học đúng chuyên ngành là điều kiện cần, nhưng chưa đủ để trở thành công chức nhà nước. Bạn còn cần vượt qua kỳ thi tuyển và trang bị những kỹ năng cần thiết.
Thi tuyển công chức: Quy trình và yêu cầu
Kỳ thi tuyển công chức được tổ chức công khai, minh bạch và cạnh tranh. Quy trình thi thường gồm 2 vòng:
- Vòng 1: Thi kiến thức chung và ngoại ngữ (hoặc tiếng dân tộc thiểu số), tin học. Thường thi trắc nghiệm trên máy tính. Nội dung kiến thức chung bao gồm hệ thống chính trị, tổ chức bộ máy nhà nước, quản lý hành chính nhà nước, công vụ, công chức, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về ngành, lĩnh vực tuyển dụng. Theo quy định tại Nghị định 138/2020/NĐ-CP về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức.
- Vòng 2: Thi chuyên môn, nghiệp vụ. Có thể thi phỏng vấn hoặc thi viết, tùy thuộc vào vị trí tuyển dụng. Nội dung thi chuyên sâu về ngành/lĩnh vực của vị trí dự tuyển.
Để vượt qua kỳ thi này, bạn cần ôn tập kỹ lưỡng cả kiến thức nền tảng của ngành học và các kiến thức chung về hệ thống hành chính nhà nước. Nhiều trung tâm luyện thi công chức ra đời để đáp ứng nhu cầu này.
Yêu cầu chung để dự thi công chức bao gồm:
- Có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam.
- Đủ 18 tuổi trở lên.
- Có đơn dự tuyển; lý lịch rõ ràng.
- Có văn bằng, chứng chỉ phù hợp với vị trí việc làm dự tuyển.
- Có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt.
- Đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ.
- Các điều kiện khác theo yêu cầu của vị trí dự tuyển.
Quy trình thi tuyển công chức nhà nước minh bạch và cạnh tranh
Kỹ năng mềm và kiến thức cần có
Bên cạnh kiến thức chuyên môn từ trường đại học, một công chức giỏi cần trang bị nhiều kỹ năng khác:
- Kỹ năng giao tiếp và ứng xử: Rất quan trọng khi làm việc với đồng nghiệp, lãnh đạo và đặc biệt là khi tiếp xúc, giải quyết công việc cho người dân, doanh nghiệp.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định: Cần thiết để xử lý các tình huống phát sinh trong công việc, đưa ra các quyết định phù hợp với quy định và thực tiễn.
- Kỹ năng làm việc nhóm: Công việc trong cơ quan nhà nước thường đòi hỏi sự phối hợp giữa các phòng ban, cá nhân.
- Kỹ năng tin học văn phòng: Sử dụng thành thạo các phần mềm văn phòng (Word, Excel, PowerPoint) là yêu cầu cơ bản.
- Khả năng ngoại ngữ: Đặc biệt quan trọng đối với các vị trí làm việc tại trung ương hoặc các cơ quan có liên quan đến đối ngoại, hợp tác quốc tế.
- Kiến thức về quản lý hành chính nhà nước: Nắm vững các quy định về công vụ, công chức, kỷ luật hành chính, thủ tục hành chính…
Kinh nghiệm thực tế
Tham gia các hoạt động ngoại khóa, các dự án nghiên cứu, hoặc đi thực tập tại các cơ quan nhà nước ngay từ khi còn là sinh viên sẽ mang lại cho bạn kinh nghiệm quý báu và cái nhìn thực tế về môi trường làm việc công vụ. Điều này không chỉ giúp bạn xác định rõ hơn liệu mình có phù hợp với công việc này hay không, mà còn là điểm cộng khi dự tuyển.
Sinh viên thực tập hoặc tham gia hoạt động hướng tới sự nghiệp công chức
Ưu và Nhược Điểm Khi Làm Công Chức Nhà Nước
Như bất kỳ công việc nào, làm công chức cũng có những mặt thuận lợi và khó khăn riêng. Hiểu rõ điều này giúp bạn có cái nhìn thực tế và đưa ra quyết định đúng đắn.
Ưu điểm
- Sự ổn định: Đây là ưu điểm nổi bật nhất, đặc biệt hấp dẫn trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động. Công chức được đảm bảo việc làm nếu hoàn thành tốt nhiệm vụ và tuân thủ quy định.
- Chế độ đãi ngộ theo quy định: Được hưởng lương, phụ cấp, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, các chế độ nghỉ lễ, nghỉ phép theo quy định của Nhà nước. Dù mức lương khởi điểm có thể không cao bằng khu vực tư nhân, nhưng sự ổn định và các chế độ đi kèm là điểm cộng.
- Cơ hội học tập, nâng cao trình độ: Thường xuyên có các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, lý luận chính trị giúp công chức nâng cao năng lực.
- Cơ hội thăng tiến theo lộ trình: Có lộ trình thăng tiến rõ ràng dựa trên thâm niên công tác, thành tích và các kỳ thi/xét nâng ngạch.
- Đóng góp cho xã hội: Công việc công chức mang ý nghĩa phục vụ cộng đồng, góp phần xây dựng và phát triển đất nước.
Nhược điểm
- Mức lương khởi điểm và tốc độ tăng lương: So với một số ngành nghề “hot” trong khu vực tư nhân, mức lương khởi điểm của công chức thường thấp hơn và việc tăng lương theo ngạch, bậc có thể chậm.
- Môi trường làm việc: Có thể còn tồn tại tác phong hành chính, quy trình làm việc phức tạp, đôi khi thiếu năng động so với khu vực tư nhân.
- Áp lực công việc: Đặc biệt tại các vị trí thường xuyên tiếp xúc với người dân hoặc tham mưu chính sách quan trọng, công chức có thể phải đối mặt với áp lực từ nhiều phía.
- Cơ hội thể hiện sự sáng tạo: Một số vị trí có thể ít cơ hội để thể hiện sự sáng tạo do phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định, quy trình đã có.
- Cạnh tranh trong thi tuyển và thăng tiến: Số lượng vị trí tuyển dụng có hạn trong khi số lượng người dự tuyển đông, tạo ra sự cạnh tranh cao.
Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Hướng Nghiệp
Để trả lời câu hỏi “muốn làm công chức nhà nước học ngành gì” một cách hiệu quả nhất cho riêng mình, bạn cần:
- Nghiên cứu kỹ: Tìm hiểu sâu về công việc của công chức ở các lĩnh vực khác nhau, đọc các thông báo tuyển dụng, xem yêu cầu cụ thể của từng vị trí.
- Đối chiếu bản thân: So sánh yêu cầu của các ngành học và vị trí công việc với sở thích, năng lực, giá trị sống và mục tiêu nghề nghiệp của bản thân. Đừng chạy theo số đông hay áp lực từ gia đình nếu ngành đó không phù hợp với bạn.
- Tham khảo ý kiến: Nói chuyện với giáo viên Hướng Nghiệp, chuyên gia trong ngành, hoặc những người đang làm công chức để có góc nhìn thực tế.
- Học đi đôi với hành: Dù chọn ngành nào, hãy cố gắng học tập thật tốt, tham gia các hoạt động ngoại khóa để rèn luyện kỹ năng mềm, và tìm kiếm cơ hội thực tập.
Làm công chức nhà nước là một sự lựa chọn nghề nghiệp đáng trân trọng, mang lại nhiều giá trị. Tuy nhiên, con đường này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, không chỉ về bằng cấp mà còn về kiến thức, kỹ năng và sự hiểu biết về môi trường làm việc.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để trả lời câu hỏi “muốn làm công chức nhà nước học ngành gì” và định hướng con đường sự nghiệp tương lai của mình một cách chắc chắn hơn. Chúc bạn thành công!